22 dec. 20234 minuten om te lezen

Rauwe melk: veilig om te drinken of beter laten staan?

We zijn al generaties lang gewend aan het drinken van gepasteuriseerde melk. Toch begint rauwe melk weer een opmars te maken. Je kunt het bij boerderijen kopen als je zelf een glas of fles meeneemt, want het verpakt verkopen, mogen de boeren niet. Is rauwe melk dan wel veilig om te drinken of kun je het beter laten staan?

Wat is rauwe melk?

Laten we bij het begin beginnen: wat is rauwe melk precies? Rauwe melk is melk die rechtstreeks uit de koe, buffel, geit of een ander dier komt. Alle melk die je in de supermarkt kunt kopen, is gepasteuriseerd. Dat betekent dat deze melk is verhit tot 72 graden. Rauwe melk is dus gewoon pure melk die geen enkele behandeling heeft gehad, voordat het wordt aangeboden of in andere producten wordt gebruikt.

Onterecht verbannen?

Rauwe melk is al meer dan een eeuw verbannen uit ons dieet, maar is dit wel terecht? Melk pasteuriseren doen we pas sinds het einde van de 19de eeuw. Toen werd ontdekt dat we op die manier bacteriën konden doden in voedselproducten die anders heel snel bederven. Zo konden we ziektes voorkomen. Het heeft alleen ook nadelen: het verhitten van de rauwe melk beschadigt en elimineert de enzymen, vitaminen, mineralen en levende bacteriën in deze melk die gezond zijn voor je lichaam.

Bovendien blijkt uit een recent wetenschappelijk onderzoek dat het verbannen van rauwe melk misschien toch níet nodig is. Zo is wereldwijd al 40 jaar geen listeria gevonden in rauwe melk, een van de gevaarlijke bacteriën die erin zouden zitten. Volgens de onderzoekers hebben de gezonde bacteriën in rauwe melk een beschermende werking. Je loopt daarom ook een laag risico om besmet te raken door andere ziekteverwekkers die aan rauwe melk worden verbonden zoals E.coli. De conclusie die ze trokken, was dat rauwe melk onterecht het label van hoog risico voedsel heeft gekregen en moet worden gezien als laag risico voedsel. Dit geldt zowel voor gezonde volwassenen als voor kwetsbare groepen: zwangere vrouwen, kinderen en ouderen.

Waarom maakt rauwe melk weer een opmars?

Rauwe melk wint weer aan populariteit. Op sommige boerderijen kun je rauwe melk uit een tank tappen. Bij deze tanken moet van de Voedsel -en Warenautoriteit (NVWA) wel worden vermeld dat je de melk eerst moet koken óf welke gevaren je loopt als je rauwe melk drinkt. Dat is heel verwarrend, want als je de melk kookt, krijgt het dezelfde samenstelling als de gepasteuriseerde melk die je in de winkel koopt. Je vernietigt dan alsnog al die goede voedingstoffen. Ik doe dit zelf dus ook nooit.

Boeren mogen geen reclame maken over de voordelen van het drinken van rauwe melk. Anders zou dat er ongeveer zo uitzien:

Drink pure probiotica voor een gezonde darmflora.
Rauwe melk is een natuurlijk product tegen allergieën. [1]
Gegarandeerde calciumopname. Je lichaam kan de calcium echt opnemen door het enzym fosfatase en voldoende magnesium in de rauwe melk.
Voor sterke botten. Waar gewone melk voor botontkalking zorgt, krijg je door rauwe melk juist een grote botdichtheid. [2]
Lactose-intolerant? Dan is rauwe melk hét zuivelproduct waar je wel van kunt genieten. Rauwe melk is veel lichter verteerbaar dan gewone melk, omdat het voldoende lactase bevat om de lactose mee af te breken. [3]

Door het laatste voordeel in dit rijtje kan ik ook weer van zuivelproducten genieten. Toen ik nog gepasteuriseerde zuivelproducten at, kreeg ik daar altijd een opgezette buik van. Niet fijn. Nu ik 2 à 3 keer per week rauwmelkse producten eet, heb ik daar vrijwel geen last meer van. Ik kies wel altijd voor de gefermenteerde variant zoals yoghurt of kefir, omdat die nóg lichter verteerbaar is dan gewone rauwe melk. Daarnaast is het supergezond en heeft het een lekkere, pure smaak.

Drink pure biotica voor een gezonde darmflora.

Gefermenteerde rauwmelkse producten

Tegenwoordig kun je in biologische winkels vaak ook producten vinden die gemaakt zijn met rauwe melk zoals kefir, yoghurt en hangop. Deze producten zijn allemaal gefermenteerd, waardoor ziekteverwekkers eigenlijk geen kans krijgen om te groeien. In deze producten blijven ook de goede voedingsstoffen van de melk bewaard.

Hetzelfde geldt voor rauwmelkse kaas. De zuurgraad in deze kaas stopt de groei van bacteriën. Uit onderzoek blijkt zelfs dat een leger aan bacteriën op de korst van rauwmelkse kaas je beschermt tegen ziekteverwekkers. Als kaas wordt gepasteuriseerd gaan deze goede bacteriën dood, waardoor er een grotere kans op nabesmetting ontstaat dan bij rauwmelkse kaas.

Verschillende soorten rauwe melk

Je kunt rauwe melk van verschillende dieren drinken. We denken vaak meteen aan koeienmelk, maar deze melk is moeilijker te verteren voor ons dan bijvoorbeeld geitenmelk. Dit komt omdat de eiwitten in geitenmelk anders zijn dan in koeienmelk. Geitenmelk lijkt door de samenstelling van de eiwitten die erin zitten meer op moedermelk.

Gezonde verzadigde vetten in een low carb dieet

Volvette rauwe zuivel en rauwmelkse kaas zijn gezonde verzadigde vetten om aan je dieet toe te voegen als je minder koolhydraten wilt gaan eten. Toch is het wel belangrijk dat je rauwe melk met mate drinkt, omdat de meeste mensen er toch gevoelig voor zijn. Probeer het eens en kijk hoe jouw lichaam erop reageert.

Als je al een tijd geen gewone melk meer drinkt, is het beter om te beginnen met gefermenteerde rauwe melk in de vorm van kefir, yoghurt of hangop. Je kunt bijvoorbeeld 4 gekookte eieren eten met rauwmelkse kaas als ontbijt of rauwmelkse kefir hangop met nootjes en bessen tijdens de lunch.